“Thầy cô hãy trình bày vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học, giáo dục” là câu hỏi nhiều thày cô giáo thắc mắc trong tập huấn mô đun 9 Tiểu học: Ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác và sử dụng thiết bị công nghệ trong dạy học và giáo dục học sinh. Để tìm hiểu về vấn đề này, mời quý bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của Trường Cao Đẳng Kiên Giang.
1. Khái quát về công nghệ thông tin trong dạy học, giáo dục
Công nghệ thông tin (IT – Information Technology) là thuật ngữ tổng quát để chỉ phần mềm, mạng internet, hệ thống máy tính được sử dụng để xử lý, trao đổi, lưu trữ và sử dụng thông tin dưới nhiều hình thức khác nhau. Cụ thể, Công nghệ thông tin là việc ứng dụng các công nghệ hiện đại để tạo ra, xử lý, truyền tải, lưu trữ và khai thác thông tin. Các lĩnh vực phổ biến của Công nghệ thông tin bao gồm Khoa học máy tính, Kỹ thuật máy tính, Hệ thống thông tin, Truyền thông và mạng máy tính, Kỹ thuật phần mềm và Tin học ứng dụng.
Ngày nay, Công nghệ thông tin được sử dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực kinh tế. Các dịch vụ cốt lõi để hỗ trợ cho việc thực hiện các chiến lược kinh doanh bao gồm quá trình tự động hóa kinh doanh, cung cấp thông tin, kết nối với khách hàng và các công cụ sản xuất.
Theo đó, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học được hiểu đơn giản là việc các tổ chức giáo dục hay cá nhân đầu tư thêm vào các trang thiết bị công nghệ, cơ sở vật chất như máy tính, máy chiếu, phần mềm giảng dạy,… để hỗ trợ cho việc giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh. Các thiết bị này kết hợp với mạng internet để khai thác thông tin và kiến thức. Thêm vào đó, các hoạt động giảng dạy trực tuyến hoặc việc xây dựng các bài giảng và giáo án điện tử có thể được thực hiện với chất lượng cao trước khi chuyển tới cho học sinh.
2. Thầy cô hãy trình bày vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học, giáo dục
Đây là câu hỏi nhiều thày cô giáo thắc mắc trong tập huấn mô đun 9 Tiểu học: Ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác và sử dụng thiết bị công nghệ trong dạy học và giáo dục học sinh. Để giải đáp câu hỏi này, các bạn có thể tham khảo bài viết dưới đây của Trường Cao Đẳng Kiên Giang.
VAI TRÒ CỦA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC
2.1. Giúp hoạt động giáo dục đạt hiệu quả cao hơn
Sự ra đời của công nghệ thông tin đã đem đến một cuộc cách mạng trong lĩnh vực giáo dục. Đây là sự kết hợp đồng thời giữa các tiến bộ về công nghệ và tổ chức thông tin, mang đến những tiện ích và tiềm năng khổng lồ cho sự phát triển của giáo dục hiện đại.
Trong thời đại hiện nay, công nghệ thông tin và đặc biệt là sự phát triển của internet đã mở ra một kho kiến thức vô cùng đa dạng và phong phú cho người học và người dạy. Việc truy cập thông tin trở nên đơn giản hơn rất nhiều, giúp cho việc tìm hiểu kiến thức trở nên dễ dàng hơn và cải thiện chất lượng học và dạy. Không chỉ vậy, sự phát triển của công nghệ thông tin còn đem lại nhiều tiện ích cho quá trình giảng dạy, như giúp việc truyền tải kiến thức và phương pháp giảng dạy trở nên hiệu quả hơn, hỗ trợ trong quản lý lớp học, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá kết quả học tập của học sinh, sinh viên.
2.2. Vai trò của công nghệ thông tin thúc đẩy giáo dục mở
Công nghệ thông tin đã mở ra một nền giáo dục mới, nơi mà con người có thể tiếp cận với thông tin đa dạng và thuận tiện hơn. Việc rút ngắn khoảng cách, giảm thiểu thời gian, và tạo một môi trường giáo dục mở đã giúp con người phát triển nhanh hơn về kiến thức, nhận thức và tư duy.
Với chương trình giáo dục mở, con người có thể trao đổi và tìm kiếm kiến thức một cách hiệu quả. Tài nguyên học liệu mở cũng là một phần không thể thiếu của nền giáo dục hiện đại. Nhờ vào tài nguyên học liệu mở, người học và người dạy có thể kết nối với nhau để truyền tải kiến thức một cách hiệu quả, bất kể họ đang ở đâu hay trong khoảng thời gian nào. Tài nguyên học liệu mở là một xu hướng phát triển tất yếu trong nền giáo dục hiện đại.
2.3. Kiến thức đa dạng và được cập nhật thường xuyên
Trong quá khứ, việc tiếp thu kiến thức chủ yếu được thực hiện thông qua sách vở và giáo viên. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn kiến thức đa dạng này đã được cung cấp trực tuyến thông qua internet. Như vậy, người thầy đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt kiến thức cho học sinh. Đây là một phần quan trọng trong quá trình đổi mới giáo dục.
Tuy nhiên, để đổi mới giáo dục, chúng ta cần chuyển từ việc chủ yếu truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực người học. Điều này có thể đạt được bằng cách giúp học sinh phát triển phương pháp tiếp cận và tự học, cũng như cách giải quyết vấn đề. Công nghệ thông tin sẽ đảm nhận vai trò quan trọng trong việc cung cấp kiến thức cho học sinh, từ đó giải phóng người thầy khỏi việc cung cấp kiến thức và tập trung vào việc giúp học sinh phát triển năng lực của mình. Người thầy có thể tổ chức các hoạt động học tập gắn với thực tiễn, giúp học sinh có cơ hội trải nghiệm và phát triển kỹ năng thực tế.
2.4. Vai trò của công nghệ thông tin tạo không gian và thời gian học linh động
Công nghệ thông tin đã tạo ra một môi trường học tập linh hoạt và tiện lợi, giúp cho người học có thể tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng và không bị ràng buộc bởi thời gian và địa điểm. Người học có thể chủ động tự học ở bất kỳ đâu và bất kỳ khi nào, cũng như tham gia vào các cuộc thảo luận trực tuyến với những người có cùng sở thích và tâm huyết với một chủ đề nào đó, đồng thời đóng góp ý kiến và mang lại những giá trị cho cộng đồng học tập. Các tài liệu học tập trực tuyến cũng giúp cho người học có thể tiếp cận với kiến thức và kỹ năng mới một cách liên tục, thúc đẩy việc học tập suốt đời.
Công nghệ thông tin không chỉ tạo ra sự thuận tiện cho việc học ở bất cứ đâu và bất cứ lúc nào, mà còn cung cấp cơ hội cho người học lựa chọn các chủ đề phù hợp với sở thích và năng khiếu của mình. Điều này giúp phát triển theo những điểm mạnh của từng người, dựa trên cấu trúc khác nhau của các khu vực não. Qua đó, sẽ thúc đẩy sự phát triển của các tài năng.
3. Những lưu ý khi ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học
Giáo viên có vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. Vậy, giáo viên cần lưu ý những vấn đề sau khi áp dụng công nghệ vào dạy học:
Tự bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn
Các thông tư số 01, 02, 03, 04/2021/TT-BGDĐT quy định rằng, mặc dù không yêu cầu cụ thể chứng chỉ, nhưng trong nội dung của các thông tư này, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu giáo viên phải có “khả năng ứng dụng công nghệ thông tin”. Do đó, ít nhất là giáo viên cần phải nâng cao năng lực về tin học và công nghệ.
Tuy nhiên, việc áp dụng chứng chỉ tin học vào thiết kế bài giảng không hề đơn giản. Nếu giáo viên có thể tự tạo ra một giáo án điện tử riêng cho mình, việc dạy học sẽ trở nên rất thuận lợi và sinh động. Vì vậy, để áp dụng công nghệ vào bài giảng, giáo viên cần:
- Sử dụng thành thạo máy tính.
- Tăng cường tham khảo các bài giảng, kiến thức trên internet để xây dựng bài giảng chất lượng.
- Áp dụng công nghệ thông tin vào việc soạn giáo án, in ấn tài liệu.
- Biết sử dụng phần mềm xây dựng bài giảng phù hợp với khả năng.
- Biết cách sử dụng máy chiếu và các thiết bị hỗ trợ cần thiết khác.
Thiết kế bài giảng sinh động
Sau khi nắm vững kiến thức tin học cơ bản, việc quan trọng tiếp theo là ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình giảng dạy. Một ví dụ điển hình là sử dụng công nghệ để soạn giáo án và thiết kế bài giảng điện tử sinh động, logic, giúp đưa ra những ý chính quan trọng trong từng phần kiến thức của môn học. Bên cạnh đó, bài giảng cần phải phù hợp với tâm lý và độ tuổi của học sinh. Điều quan trọng hơn cả, giáo viên cần biết kết hợp bài giảng đã soạn với các thiết bị sẵn có trong trường để truyền tải kiến thức một cách tốt nhất đến học sinh.
Kiểm soát lớp học tốt
Việc sử dụng công nghệ trong giảng dạy có nhiều ưu điểm, giúp học sinh có sự tương tác tích cực với bài học. Tuy nhiên, cũng có nhiều hạn chế đến từ việc sử dụng công nghệ trong giảng dạy. Ví dụ, trong lớp học tin học khi mỗi học sinh có một máy tính riêng, các em có thể dễ dàng bị mất tập trung do các tính năng của máy tính. Vì vậy, việc quản lý và hướng dẫn các em tham gia tiết học một cách nghiêm túc và hiệu quả là rất cần thiết trong mọi hoạt động học tập và giáo viên phải đảm bảo vai trò của mình như một người quản lý tiết học.
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Trường Cao Đẳng Kiên Giang liên quan đến vấn đề: Thầy cô hãy trình bày vai trò của công nghệ thông tin trong dạy học, giáo dục. Mọi thắc mắc chưa rõ hay có nhu cầu hỗ trợ vấn đề pháp lý khác, quý khách hàng vui lòng liên hệ với bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline: 1900.6162 hoặc gửi yêu cầu tư vấn qua email: [email protected] để được hỗ trợ và giải đáp kịp thời. Xin trân trọng cảm ơn quý khách hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của Trường Cao Đẳng Kiên Giang.
