Tác phẩm Đức tính giản dị của Bác Hồ

kgtecTháng Tư 27, 2023

0 22 7 minutes read

Trường Cao Đẳng Kiên Giang biên soạn tác giả tác phẩm bài Đức tính giản dị của Bác Hồ Ngữ Văn lớp 7, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu tham khảo và nắm vững kiến thức về tác giả, tác phẩm bài Đức tính giản dị của Bác Hồ.

I. Tác giả

1. Tiểu sử

– Phạm Văn Đồng (1906 -2000)
– Ông sinh ra ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi.
– Tham gia cách mạng từ sớm và là nhà hoạt động cách mạng xuất sắc; là nhà giáo dục tâm huyết và một nhà văn hóa, văn nghệ lớn.
– Năm 1936, Phạm Văn Đồng ra tù, hoạt động ở Hà Nội.
– Năm 1940, ông bí mật sang Trung Quốc cùng với Võ Nguyên Giáp, gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương và được Nguyễn Ái Quốc giao nhiệm vụ về nước xây dựng căn cứ địa ở biên giới Việt – Trung.
– Năm 1945, tại Đại hội Quốc dân Tân Trào, Phạm Văn Đồng được bầu vào Ủy ban Thường trực gồm 5 người thuộc Ủy ban Dân tộc giải phóng, chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám.
– Phạm Văn Đồng là Thủ tướng đầu tiên của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam từ năm 1976 cho đến khi nghỉ hưu năm 1987.
– Trước đó ông từng giữ chức vụ Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa từ năm 1955 đến năm 1976.
– Phạm Văn Đồng là vị Thủ tướng Việt Nam tại vị lâu nhất (1955–1987) và là học trò, cộng sự của Hồ Chí Minh.
=> Với bề dày hơn 70 năm hoạt động trong sự nghiệp Cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam, trong đó nhiều năm giữ các cương vị lãnh đạo chủ chốt, Phạm Văn Đồng được nhiều nhà lãnh đạo của Đảng Cộng sản và học giả trong nước, những người gần gũi với ông đánh giá là có nhiều đóng góp quan trọng trên nhiều lĩnh vực: chính trị, quân sự, văn học,…

2. Sự nghiệp văn học

– Thể loại: Các tác phẩm nghị luận xuất sắc.
– Văn phong nghị luận của ông đầy nhiệt tình, lôi cuốn người đọc bằng những luận điểm mới mẻ, sâu sắc với lời văn trong sáng, nhiều hình ảnh.

II. Tác phẩm

1. Xuất xứ

“Đức tính giản dị của Bác Hồ” trích từ bài “Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại” – diễn văn trong Lễ kỷ niệm 80 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (1970).

2. Bố cục

Gồm 2 phần:
– Phần 1. Từ đầu đến “trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp”: Nhận định chung về đức tính giản dị của Bác Hồ.
– Phần 2. Còn lại: Chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ.

3. Tóm tắt

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một người có lối sống giản dị và khiêm tốn. Điều đó được thể hiện từ bữa cơm, đồ dùng, cái nhà. Trong công việc, việc gì có thể tự làm Bác đều tự làm được và không cần người giúp. Đời sống giản dị vật chất phù hợp với đời sống giản dị trong tâm hồn. Không chỉ vậy, Bác còn giản dị trong lời nói và bài viết.

4. Nội dung

Giản dị là đức tính nổi bật ở Bác Hồ: Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong lời nói và bài viết. Ở Bác, sự giản dị hòa hợp với đời sống tinh thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp.

5. Nghệ thuật

– Luận điểm ngắn gọn, rõ ràng.
– Hệ thống luận cứ đầy đủ, xác đáng, chặt chẽ.
– Dẫn chứng cụ thể, phong phú, chính xác, giàu sức thuyết phục.
– Bình luận sâu sắc, chưa đựng tình cảm của người viết.

III. Đọc hiểu chi tiết

1. Đức tính giản dị của Bác thể hiện rất rõ nét trong sự thống nhất giữa đời sống chính trị và phong cách sống thanh bạch của Bác:

– Dẫn ra vấn đề này có hai vế đối lập với nhau, “đời hoạt động chính trị lay trời chuyển đất” ứng với “đời sống bình thường vô cùng giản dị và khiêm tốn”, vừa đối lập nhưng chúng lại bổ sung cho nhau, làm nổi bật lên sự hài hòa giữa phẩm chất cách mạng và phẩm chất đời thường của Bác.
→ Lời bình rất sâu sắc về nét phẩm chất tốt đẹp ấy của Bác rằng: “Rất lạ lùng, rất kì diệu…Bác Hồ vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quý của một chiến sĩ cách mạng, tất cả vì dân, vì nước, vì sự nghiệp lớn, trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp”.
→ Cách đưa ra vấn đề như vậy vừa ngắn gọn, rõ ràng, sâu sắc và đặc biệt làm làm nổi bật được chủ đề của cả văn bản – đức tính giản dị của Bác Hồ.

2. Dẫn chứng xác đáng để chứng minh đức tính giản dị của Bác:

a. Trong đời sống thường nhật:
– Trong bữa cơm và đồ dùng, thì “bữa cơm chỉ có vài ba món”, “lúc ăn Bác không để rơi vãi một hột nào”, “cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn còn lại đều được sắp xếp tươm tất”.
– Lời bình “Ở việc làm nhỏ đó…người phục vụ”, cho thấy Bác là người rất biết quý trọng thành quả lao động của nhân dân và công sức của những người phục vụ mình.
– Ngôi nhà của Bác “vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng”, và lúc nào cũng chan hòa ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn, thể hiện lối sống yêu và gần gũi chan hòa với thiên nhiên, cùng tâm hồn thanh bạc và tao nhã của Người.
– Trong làm việc, công tác Bác là người “suốt đời làm việc, suốt ngày làm việc”, Bác làm từ những việc lớn đến việc nhỏ, những việc Bác có thể tự làm thì không cần đến sự giúp đỡ của người khác
→ Hồ Chủ tịch là một người tận tụy, cần mẫn, yêu lao động.
– Trong mối quan hệ với mọi người Bác cũng thể hiện là một người rất thân thiện và gần gũi, giản dị, viết thư cho một đồng chí, nói chuyện với các cháu thiếu nhi, rồi thì đặt tên cho các anh lính gác, đi thăm tập thể công nhân,…

b. Trong lời nói và bài viết:
– Đưa ra dẫn chứng cụ thể chính là trích đoạn lời nói, bài viết của Bác với chân lý giản dị gần gũi, thân thuộc trong bản Tuyên ngôn độc lập “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một … không bao giờ thay đổi”, mang sức mạnh vô địch, chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

4. Soạn bài Đức tính giản dị của Bác Hồ

Câu 1 Vấn đề chính mà tác giả Phạm Văn Đồng nêu lên trong văn bản là gì? Người viết đã làm sáng tỏ quan điểm đó từ những phương diện nào trong đời sống và con người của Bác

– Vấn đề chính: Khẳng định lối sống giản dị của Bác Hồ

– Người viết đã làm sáng tỏ quan điểm đó từ những phương diện nào trong đời sống và con người của Bác:

Bữa ăn
Nhà ở
Trang phục
Cách làm việc
Lời nói và bài viết

Câu 2 Chỉ ra trình tự triển khai nội dung, từ đó nêu bố cục của văn bản

– Trình tự triển khai: Nêu nhận định chung, sau đó chứng minh lối sống giản dị của Bác qua các phương diện

– Bố cục:

Phần 1: Từ đầu đến “trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp”
Phần 2: Còn lại

Câu 3 Nhận xét về cách nghị luận của tác giả ở phần II. Điều gì làm nên tính thuyết phục của phần này?

– Tác giả đã đưa ra các lý lẽ kết hợp với dẫn chứng cụ thể để chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ

– Điều làm nên sức thuyết phục của phần này: Lý lẽ và dẫn chứng rõ ràng, phong phú

Câu 4 Trong phần (4), để người đọc am hiểu sâu sắc hơn về đức tính giản dị của Bác và sức mạnh của phẩm chất cao quý đó, người viết đã thuyết phục như thế nào?

Người viết đưa ra dẫn chứng cụ thể chính là đoạn trích lời nói, bài viết của Bác với chân lý giản dị, gần gũi, thân thuộc trong bản Tuyên ngôn độc lập “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một… không bao giờ thay đổi”, mang sức mạnh vô địch, chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

Câu 5 Theo em, tác giả muốn khẳng định điều gì qua câu kết này “Những chân lí giản dị mà sâu sắc đó lúc thâm nhập vào quả tim và bộ óc của hàng triệu con người đang chờ đợi nó, thì đó là sức mạnh vô dịch, đó là chủ nghĩa anh hùng cách mạng” ?

Khẳng định tầm ảnh hưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chung, đức tính giản dị của Người nói riêng với con người Việt Nam

Câu 6 Quan văn bản, em hiểu như thế nào là đức tính giản dị? Em sẽ làm gì để rèn luyện đức tính ấy?

– Đức tính giản dị là một lối sống tự nhiên, đơn giản với những thứ mình có

– Những việc làm để rèn luyện đức tính ấy là