Phân tích tâm trạng của nhân vật Thanh trong tác phẩm Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam gồm dàn ý và bài văn mẫu hay nhất. Qua đó giúp các bạn có thêm nhiều gợi ý tham khảo, củng cố kỹ năng viết văn phân tích nhân vật.
1. Phân tích tâm trạng của nhân vật Thanh trong Dưới bóng hoàng lan
Thạch Lam là nhà văn tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, cũng là cây bút tiêu biểu của văn học Việt Nam những năm 1930 – 1945. Tuy viết không nhiều sách nhưng tác phẩm văn học của Thạch Lam lại in đậm những giá trị nhân văn sâu sắc, vô cùng giản dị những câu chuyện đời thường được nhà văn triển khai có điểm nhấn để tạo nên những tác phẩm có giá trị, có sức hấp dẫn riêng đối với nhiều thế hệ độc đáo. Để hiểu thêm về văn phong và tư tưởng của nhà văn Thạch Lam, chúng ta có thể phân tích qua truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan”.
“Trong bóng hoàng lan” là một trong những truyện ngắn tiêu biểu của Thạch Lan, cốt truyện ngọt ngào, khung cảnh làng quê gần gũi nhưng người đọc luôn cảm nhận được cái độc đáo, mới lạ mà nhà văn mang đến cho Thạch Lam, đó là cái nói vị. của con người, của tình người. Những tình cảm tưởng chừng bình dị, đơn sơ nhưng lại vô cùng thầm kín, tác động mạnh mẽ đến trí óc, trái tim của người đọc, người nghe. Truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan” kể về nhân vật Thành trở về quê, thăm bà ngoại, gặp lại những người mà anh hằng yêu quý, kính trọng. Truyện ngắn cũng là một khung cảnh bình dị, giản dị nhưng nên thơ, thấm đượm hương sắc của tình người. Thành mồ côi cha từ nhỏ, người thân duy nhất của anh là bà nội, tuổi thơ của Thành là một cuộc sống khó khăn nhưng luôn tràn ngập hơi ấm, tình yêu thương và sự che chở của bà ngoại. Vì vậy, đối với chàng trai này, bà nội vừa là cha, vừa là mẹ và là người thân duy nhất của anh.
Từ khi Thanh lên thành phố làm việc, ngôi nhà neo người của ông bà ngoại ngày càng vắng vẻ, hiu quạnh. Tất cả đều dừng lại trước ngưỡng cửa”, dù xa quê đã lâu nhưng mỗi lần về thăm quê, ngôi nhà này vẫn không hề thay đổi, như tình ‘người bà’ vậy.. .cảnh nhà xưa. không có gì thay đổi, giống như ngày anh ra đi.” Sự im lặng của căn nhà bỗng gợi lên trong Thành nhiều thích thú, khiến anh phải “…lựa chọn”.
Chỉ qua những dòng đầu tiên của cuốn sách, người ta có thể dễ dàng nhận thấy ở Thanh một tình yêu quê hương tha thiết, một tình cảm gắn bó thiêng liêng với quê hương, mà đặc biệt là với bà nội, anh rất trìu mến và kính trọng. Vì vậy, mỗi khi về thăm quê, Thanh không tránh khỏi cảm giác hân hoan, vui mừng, đó là cảm giác của một người con xa quê khi được trở về ngôi nhà thân yêu, nơi quê hương mình đã sinh ra. tạm biệt cái nóng của thành phố, bước vào ngôi nhà mát mẻ của mình, đoàn tụ với người mình yêu sau hai năm xa cách. Sự săn sóc chu đáo của nàng, hương ngọc lan ngọt ngào thoang thoảng đâu đây, chàng thấy lòng nhẹ nhõm…” Đây là sự nhẹ nhõm của tâm hồn con người luôn yêu quê hương, hướng về quê hương.
Tình yêu ngọt ngào giữa Thanh và Nga cũng khiến người đọc cảm động vì nó trong sáng và đáng yêu. Qua những cuộc đối thoại giữa Thanh và Nga, những lời yêu thương tuy chưa được nói ra nhưng ta vẫn cảm nhận được. bao nhiêu yêu thương chất chứa trong đó. Sự ngọt ngào và tinh tế khi Thành cài bông hoa ngọc lan lên mái tóc Nga, theo tôi đó là khoảnh khắc lãng mạn và tinh tế của lứa đôi. Dù sau đó Thanh vẫn phải lên đường, chị Nga vẫn ở lại, năm nào chị cũng cài bông lan lên tóc như khi Thanh còn bên cạnh. Mối tình chưa mở, chuyện tình chưa kết thúc nhưng vị ngọt ngào của tình yêu này cũng đủ lay động biết bao tâm hồn.
Truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan” là một câu chuyện ngọt ngào, giản dị mà tinh tế, sâu sắc vì nó mang đến cho người đọc cảm giác thư thái, nhẹ nhàng qua lời kể của Thành. Sở dĩ nó mang đến cho người ta nhiều cảm xúc yêu thương, trìu mến như vậy là bởi nó gợi lên trong mỗi con người những tình cảm sâu nặng, gần gũi, đó là tình yêu quê hương đất nước, tình yêu gia đình, tình yêu đầu đời.
2. Phân tích Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam hay nhất, ngắn gọn
Nguyễn Tuân từng nhận xét về Thạch Lam: “Sáng tác của Thạch Lam mang một cái gì nhẹ nhàng, thơm mát và trong lành”. Thật vậy, đặc biệt là trong “Dưới bóng hoàng lan” – một câu chuyện giản dị, ngọt ngào nhưng khơi gợi biết bao cảm xúc từ tận đáy lòng mỗi người. Đọc tác phẩm, ta thấy lòng nhẹ nhõm, lâng lâng như được trở về quê hương thân thuộc. Hương thơm ngào ngạt của hoa ngọc lan xuất hiện xuyên suốt câu chuyện như làm sảng khoái tâm hồn người đọc.
“Dưới Bóng Hoàng Lan” là câu chuyện về một ngày nghỉ ngơi ở quê hương của Thanh. Ở truyện ngắn này, tác giả tập trung miêu tả những suy nghĩ, cảm xúc của Thanh khi trở về nhà, khi gặp lại bà ngoại và cô gái hàng xóm. Từ đó truyền tải thông điệp về tình yêu quê hương đất nước sâu nặng, tình cảm ông bà cháu chắt, về mối tình đầu ngọt ngào, tinh tế của cuộc đời. Vừa về đến nhà, Thanh bắt gặp “con đường gạch Bát Tràng rêu phong” và những vòm cây quen thuộc. Thế giới sống động và ấm áp khác hoàn toàn với khu vườn xanh mướt của ngôi nhà. Không khí ở đây tràn ngập ánh sáng, mát mẻ và thoang thoảng mùi lá tươi. Hãy tưởng tượng đây là cánh cửa mở ra khu vườn thần tiên trong truyện cổ tích, khiến lòng người thư thái, nhẹ nhàng đến lạ. Về đến nhà, Thanh không vội bật đèn. Anh tận hưởng cái mát lạnh của bóng tối, trong lòng dâng lên một cảm giác thân thuộc và bình yên đến lạ. Không gian tĩnh lặng, đầy suy tư khiến Thanh xúc động đến nghẹn ngào, cho đến khi hét được “Bà ơi!”. Câu trả lời của anh là sự xuất hiện của một con mèo già. Anh lại gần và vuốt ve con mèo như trước. Mọi thứ trong nhà, ngoài vườn không có gì thay đổi kể từ khi Thanh ra đi. Cảm giác thoải mái khi được đoàn tụ với khung cảnh quen thuộc là tình yêu quê hương đất nước. Tình yêu làm cho không gian, cảnh vật như được tưới mát dịu dàng đón Thanh về chốn cũ.
Gặp cô, Thanh xúc động, vui mừng chạy về phía cô. Bà của Thanh xuất hiện với đôi mắt hiền, mái tóc bạc phơ, tay chống gậy tre. Đôi mắt anh tràn ngập yêu thương và trìu mến. Ở bên chị, Thanh như quay ngược thời gian như một đứa trẻ, được chị lo cho từng miếng ăn, giấc ngủ. Bà lo Thanh mệt, giục Thanh đi rửa mặt nằm nghỉ, bà phủi bụi trên giường rồi buông mùng, xua muỗi cho Thành ngủ như hồi bé. Những hành động chứa chan tình cảm yêu thương của bà dành cho cháu ngoại khiến Thanh rơi nước mắt vì cảm động và yêu thương bà. Dù anh chàng có cao lớn đến đâu, dáng người thẳng tắp, khỏe khoắn, bên cạnh một bà già mảnh khảnh, xiềng xích, thì đó vẫn luôn là đứa con bé bỏng cần được bà chăm sóc. Tình cảm gia đình được thể hiện qua những cử chỉ ân cần của cô cho chúng tôi thấy tình cháu gái thật gần gũi, gắn bó, ấm áp và cảm động biết bao.
Tác giả Thạch Lam cũng đã khéo léo lồng ghép dư vị ngọt ngào và da diết của mối tình đầu qua mối quan hệ của Thanh với Nga – cô bé hàng xóm chơi rất thân hồi nhỏ. Thanh nhớ đến Nga khi nghe tiếng cô trong bếp, anh mừng rỡ chạy ra gọi Nga. Cô Nga xuất hiện với nụ cười tươi, đôi mắt trong veo, giọng nói nhỏ nhẹ, mái tóc dài đen nhánh. Cô bé ngày nào giờ đã lớn thành một thiếu nữ. Thanh mời cô ở lại dùng bữa, cả hai kể về những kỷ niệm thời thơ ấu và trao cho nhau những ánh nhìn trìu mến, trìu mến. Nhìn Nga, chàng thanh niên thấy “thót tim”. Có lẽ tình yêu dần đơm hoa kết trái trong lòng Thanh, lấp đầy lòng anh cảm giác thư thái và hạnh phúc. Thanh và Nga đi dạo trong vườn, hương thơm của ngọc lan khiến cả hai say đắm, hai người trở nên thân thiết hơn. Chị Nga thẳng thắn bày tỏ: “Những ngày lên đây hái hoa nhớ chị quá”. Những người yêu trẻ mạnh mẽ và táo bạo, nhưng đôi khi họ cũng nhút nhát. Trước lời tỏ tình thẳng thừng của cô gái, Thanh không biết nói gì hơn, anh chỉ “vặn ghim lại và giữ chặt trong tay để Nga tìm hoa. Rồi nhẹ nhàng buông cành để cuộn mình lại”. Đó có lẽ là một hành động tinh tế, ngầm thể hiện tình cảm của Thanh dành cho cô hàng xóm như muốn nói “từ nay anh sẽ cùng Nga hái hoa ở đây”.
“Ngày vui ngắn chẳng tày gang”, hôm sau Thanh phải đi công tác các tỉnh. Anh xách vali nặng trĩu đồ ăn mà cô đưa cho cùng với tâm trạng “nửa buồn nửa vui” rồi ra đi. Thanh nghĩ rằng mình sẽ sớm trở về ngôi nhà quen thuộc, về với người bà thân yêu và về chị Nga, mối tình đầu của anh. Chỉ trong một cuốn sách, nhà văn Thạch Lam đã khéo léo lồng ghép cả ba cung bậc cảm xúc ấy nên người đọc không cảm thấy ngợp, khó hiểu. Người đọc nhận thấy cả tình yêu đất nước, tình yêu gia đình và tình yêu đôi lứa trong “Dưới bóng hoàng lan”. Tất cả là nhờ ngôn ngữ giản dị, gần gũi cũng như lối kể mềm mại, tinh tế, giọng văn nghiêm trang của nhà văn Thạch Lam.
Trên đây Trường Cao Đẳng Kiên Giang vừa giới thiệu tới bạn đọc bài viết Phân tích tâm trạng của nhân vật Thanh trong Dưới bóng hoàng lan. Mời các bạn tham khảo!
