Tục ngữ ca dao là kho tàng kinh nghiệm quý báu của nền văn học Việt Nam. Ông cha ta từ xa xưa đã khuyên dạy chúng ta rất nhiều điều qua những câu tục ngữ đó. Câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim” là lời khuyên đúng đắn về sự kiên trì nhẫn nại được tổ tông ta gửi gắm tới thế hệ sau. Dưới đây Trường Cao Đẳng Kiên Giang chia sẻ những bạn bài Nghị luận Có công mài sắt có ngày nên kim siêu hay kèm theo dàn ý chi tiết, sẽ giúp những em học sinh hiểu rõ hơn ý nghĩa câu tục ngữ, cũng như những bài học quý giá về sự nỗ lực, kiên trì.
I. Lập dàn ý
1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.
2. Thân bài
a) giảng giải ý nghĩa câu tục ngữ (nghĩa đen, nghĩa bóng)
-Như một lời tục ngữ thông thường, dễ hiểu, câu tục ngữ trình bày một hình ảnh rõ ràng về quan hệ nguyên nhân và kết quả: nếu như bạn dành thời gian và nỗ lực để mài giũa thỏi sắt thô cứng, cuối cùng nó sẽ trở thành một cây kim sáng bóng, hữu dụng. Thành công trong công việc đòi hỏi nghị lực và kiên trì.
=> Khẳng định ý nghĩa câu tục ngữ.
b) tìm hiểu, chứng minh, bình luận
– Là một đức tính không thể thiếu được trong cuộc sống của mỗi chúng ta. Bởi lẽ bất cứ công việc gì muốn thành công đều phải trải qua một quá trình lao động một thời gian rèn luyện trong khoảng thời gian dài.
– Có khi thành công đó lại được đúc rút kinh nghiệm từ những thất bại. Không cứ chỉ qua một lần làm việc mà dễ dàng mang lại kết quả tốt đẹp mà chính nghị lực, lòng trì, nhẫn nại mới là sức mạnh vô hình giúp ta đi tới thành công.
– Càng gian truân, chịu đựng càng dài thì sự thành công đó mới càng vinh quang và đáng tự hào. nếu như chỉ mới thất bại mà vội nản lòng, nhụt chí, bỏ cuộc thì ta khó đạt tới đích. Phải nên nhớ rằng “Thất bại là mẹ thành công”.
– Dẫn chứng:
+ Một học sinh yếu môn Toán, cứ miệt mài siêng năng rèn luyện… chắc chắn có ngày sẽ khá lên. Thầy Nguyễn Ngọc Kí tuy bị liệt cả hai tay nhưng với lòng quyết tâm cao, thầy đã kiên trì rèn luyện viết được bằng đôi chân. Đó không phải là những tấm gương về lòng kiên trì, nhẫn nại đó sao.
+ Một em học tiểu học Thanh Hóa không có 2 cánh tay vẫn trở thành học sinh viết chữ đẹp. Những nhà bác bỏ học đã giam mình trong phòng thử nghiệm hết ngày này ngày khác để tìm ra được những chất hóa học phục vụ cho nhân dân.
c) Mở rộng vấn đề
– Trong xã hội ngày nay vẫn còn những kẻ “thấy sóng cả vội ngã tay chèo”, để thụt lùi trước khó khăn, trở ngại, những kẻ đó dễ thất bại trên phố đáng phê phán.
– Vận dụng ý chí, nghị lực, lòng kiên trì vào công việc phục vụ cho con người, cho xã hội là điều tốt. trái lại dồn sức để thực hiện cho một ý đồ xấu làm hại người khác thì đó là điều nên tránh.
– Trong hoàn cảnh quốc gia ngày nay, mỗi người cần ý thức để rèn luyện tính kiên trì nhẫn nại khi bắt tay vào việc đi tới thành công. Đó cũng là góp một phần nhỏ vào việc xây dựng cho xã hội ngày càng tiến lên.
– Với người trẻ tuổi, việc học tập và rèn luyện đòi hỏi người ta phải nỗ lực không ngừng mới đạt được kết quả. Bởi vậy, không thể không “mài sắt” để “thành kim”.
3. Kết luận
– Câu tục ngữ: “Có công mài sắt, có ngày nên kim” là một bài học giáo dục lòng kiên trì, nhẫn nại không dành cho riêng người nào và mãi mãi được thực hiện bất kỳ thời đại nào.
– Đây là một đức tính không thể thiếu được ở mỗi người chúng ta lúc còn nhỏ tới lúc trưởng thành và khi vào đời.
II. Nghị luận câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim”
Mỗi người đều có một ước mơ và phấn đấu hết sức để có thể thực hiện ước mơ đó. Nhưng có rất nhiều trắc trở, nhiều vấn đề, thử thách đang chờ bạn ở phía trước. Lúc đó cần có bản lĩnh, có thể kiên cường và vượt qua tất cả. Trong cuộc sống, con người ta đều có những thành công đạt được và những ước mơ muốn vươn tới. Và để làm được điều đó thì ta phải có lòng kiên trì, dẻo dai, nỗ lực. Chính vì vậy ông cha ta đã có câu: “Có công mài sắt, có ngày nên kim” để động viên, khích lệ hay nói một cách khác là khuyên răn con cháu, dạy bảo những kinh nghiệm trong đời thường, cuộc sống.
Câu tục ngữ: “Có công mài sắt có ngày nên kim” tuy thật ngắn gọn nhưng ý nghĩa của nó thật vĩ đại. Câu tục ngữ bắt nguồn chính là từ trong thực tế đời sống. Ngày xưa, khi chưa có máy móc hiện đại như bây giờ, để có thể làm nên những chiếc kim tí xíu sử dụng trong may vá, thêu thùa thì những người thợ đã phải cần mẫn ngồi mài những cục sắt to từ ngày qua ngày khác. Để làm được những chiếc kim bé nhỏ không chỉ đòi hỏi sự khéo léo, thận trọng mà quan trọng hơn đó là sự kiên trì, phấn đấu không ngừng nghỉ của người thợ mài. Có thể thấy rằng, một chiếc kim bé nhỏ, nhìn có vẻ tầm thường nhưng lại tiêu tốn rất nhiều công sức của người lao động. Từ đó chúng ta có thể suy rộng ra, nếu như muốn thành công thì cần phải biết phấn đấu, nỗ lực và kiên trì. Có chịu thương chịu khó rèn luyện, phấn đấu vươn lên thì chúng ta mới vượt qua được gian lao thử thách để hoàn thành công việc được giao, cho dù là những việc nhỏ bé nhất. Câu tục ngữ được chia làm hai vế, mỗi vế có 4 từ. Hai vế này có hai cặp từ tương ứng với nhau: “Có công – có ngày; mài sắt – nên kim”. Một vế chỉ sự nỗ lực, một vế chỉ thành tựu đạt được. Cây kim tuy nhỏ nhưng nó rất có ích, tròn trịa, trơn bóng, sắc nét. Để mài được một cây kim tương tự thì thật là khó. Kiên trì nhẫn nại là một đức tính tốt đẹp của con người, đặc biệt là đối với những bạn trẻ, ý thức kiên trì nhẫn nại càng cần thiết hơn. Nó giúp chúng ta có trách nhiệm hơn đối với mỗi việc đang làm, giúp chúng ta có thêm ý chí nghị lực để hoàn thành công việc của mình. Ví như đứng trước một bài toán khó, một bài văn chưa biết hướng làm, sự nhẫn nại sẽ giúp chúng ta có quyết tâm tìm hiểu cách làm nó và giúp chúng ta cải thiện trình độ học tập của mình. Đó sẽ là tiền đề tốt đẹp cho thành công sau này. Người có ý thức nhẫn nại chắc chắn sẽ có thể gây được thiện cảm cho những người xung quanh, được mọi người kính trọng, quý mến.
Câu tục ngữ này mượn hình ảnh cây kim để nói lên được phẩm chất cao quý truyền thống của dân tộc Việt Nam từ hàng nghìn đời nay. Từ những việc nhỏ như quét nhà, nấu cơm tới những việc lớn như xây dựng quốc gia, chống giặc ngoại xâm. Những thành tựu ngày nay mà ông cha ta đạt được đã minh chứng cho điều đó. Và một thành tựu lớn nhất của ông cha ta đó chính là xây dựng nên được một quốc gia văn minh, nhân dân đồng lòng, quốc gia yên bình. Công cuộc dựng, giữ, phát huy, đổi mới quốc gia đó đã thể hiện được sự dẻo dai, chịu thương chịu thương chịu khó, sự sáng tạo, lao động kiên cường của ông cha ta. Trong lao động sản xuất, nhân dân ta cũng đã có những việc làm và kết quả đạt được để khẳng định ý nghĩa của câu tục ngữ trên là hoàn toàn đúng. Từ xưa tới giờ, quốc gia ta đã gặp phải những vấn đề vô cùng lớn, từ những thảm họa thiên nhiên như lụt lội, bão bùng tới những cuộc chiến tranh do con người tạo ra nhưng nhờ sự phấn đấu, chịu đựng, vượt khó mà chúng ta đã khắc phục được những trở ngại đó. Và trong học tập thì điều đó lại càng được khẳng định rõ nét hơn. Những em bé lẫm chẫm bước vào lớp một, tập tọe đánh vần, viết chữ tới những năm tháng tiếp theo lên lớp, phải kiên trì chuyên cần mới mong đạt được kết quả tốt trên tuyến đường học tập của mình. Trong đường đời cũng vậy, những danh nhân, thương gia, thi sĩ, nhà nho, nhà văn nổi tiếng cũng từng phải vất vả, hy sinh, sử dụng những tri thức mình có nhưng không thể thiếu đi và phải luôn gắn liền với sự kiên trì, chuyên cần, sáng tạo mới có thể thành đạt. Những tấm gương chăm học, những tấm gương chịu thương chịu khó như bác bỏ Hồ là một tiêu biểu rõ nét nhất. bác bỏ đã phải vất vả làm việc, chịu thương chịu khó học tiếng nước ngoài, đi bôn ba khắp nơi để tìm đường cứu nước. Thật hiếm người nào tương tự! Và cũng nhờ những sự nỗ lực đó mà quốc gia ta mới được tự hào về một danh nhân, một vị lãnh tụ vĩ đại nổi tiếng mà khắp năm, châu bốn bể đều biết tới.
Đó là một điều hoàn toàn chuẩn xác. Bởi kiên trì thể hiện sự nỗ lực, phấn đấu không ngừng của con người. “ Sắt” không thể tự biến thành “ kim” được mà phải nhờ vào sự phấn đấu tác động của con người. Triết học của Marx- Lenin nghĩ rằng mọi sự biến đổi về lượng sẽ dẫn tới sự biến đổi về chất. Vì vậy, khi sự phấn đấu, nỗ lực được tích lũy ngày càng tăng thì con người ta sẽ dần thay đổi, gặt hái được rất nhiều thành công hơn. Nhờ những tháng ngày không ngừng tích lũy bao bài học sau khi rời bỏ đại học mà Bill Gates mới có thể trở thành một trong những người giàu nhất toàn cầu đó thôi. Sự nỗ lực, kiên trì còn cho thấy ít nhất một điều rằng: trong quá trình theo đuổi thành công, những chân trị giá của cuộc sống, chúng ta không bao giờ từ bỏ. Quá trình từ “ sắt” biến thành “kim” là một quá trình dài, có khi liên tục mà nếu như con người bỏ dở giữa chừng thì “ sắt” vĩnh viễn không thể biến thành “kim”. Cũng bởi vậy mà Thomas Edison mới có thể phát minh ra nhiều thứ phục vụ cuộc sống, đưa tên tuổi của ông còn mãi tới ngày ngày hôm nay Sự nỗ lực, kiên trì còn rèn luyện cho con người ta một bản lĩnh sống tới không ngờ. lúc đó, dù có vướng mắc tới đâu, ta cũng sẵn sàng và hài lòng vượt qua. Hạnh phúc là ở ngay trong chính sự kiên trì và nỗ lực theo đuổi những trị giá của cuộc sống dù chưa biết ta có đạt được nó hay không. Chính trong sự kiện trì và nỗ lực đó mà con người có thêm những trải nghiệm cuộc sống tuyệt hơn bao giờ hết. thế cuộc dù là hữu hạn nhưng cũng kéo dài tới trăm năm, khi nỗ lực con người ta mới có thể sống một thế cuộc có ích hơn bao giờ hết. Tất nhiên không trong cuộc sống, cứ kiên trì là con người sẽ có được thành công. Để đạt được những thành công còn phải phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nhưng có thể nói sự kiên trì, nỗ lực chiếm một tỉ trọng vô cùng lớn. Nó cho ta hiểu ra một điều rằng sau những lần thất bại, đừng vì vậy mà nản lòng, thay vào đó, hãy biết vươn lên không ngừng, như loài xương rồng sống ở sa mạc vậy. Vẫn biết rằng, có những lúc, dù ta đã phấn đấu, nỗ lực tới không ngừng nhưng vẫn không thể nào gặt hái được thành công. Nhưng ta vẫn phải luôn kiên trì hết mình bởi khi một cánh cửa đóng lại thì sẽ có một cánh cửa khác mở ra và rồi dù thất bại, khi ngoảnh đầu nhìn lại ta vẫn sẽ mãi nở nụ cười bởi ta đã làm hết mình, đã cháy mình. Thất bại của ngày ngày hôm nay nhưng luôn kiên trì, luôn nỗ lực không ngừng thì thắng lợi của ngày mai còn ngọt ngào và đáng trân trọng hơn bội phần.
Câu tục ngữ trên với phương thức ngôn từ dân dã nhưng thật ngắn gọn súc tích, bao hàm những ý nghĩa sâu xa. Đó chính là những đúc kết lâu đời trong quá trình lao động, kinh nghiệm đấu tranh, sản xuất và cả trong đời thường cuộc sống của ông cha ta. Nó như một bài học quý báu, một thông điệp hữu dụng, một lời dạy chân tình rằng: Hãy biết tu dưỡng, rèn luyện những đức tính, phẩm chất kiên trì, nhẫn nại, chịu thương chịu khó, chuyên cần, sáng tạo, phối hợp với khả năng vốn có của bản thân để làm nên một sức mạnh vô địch vượt mọi gian lao, vất vả trong cuộc sống, những trở ngại ngang trái nhất mà đi tới thành công, thắng lợi. Nào chúng ta hãy khởi đầu bằng những việc nhỏ nhất như học tập siêng năng, lao động chuyên cần để trở thành con ngoan trò giỏi, trở thành chủ sở hữu tương lai của quốc gia nhé.
Trên đây Trường Cao Đẳng Kiên Giang vừa giới thiệu tới độc giả bài viết Nghị luận xã hội về lời dạy của người xưa Có công mài sắt có ngày nên kim. Bài viết đã gửi tới độc giả dàn ý và những bài văn mẫu. Mong rằng qua đây giúp độc giả ôn tập tốt hơn môn Ngữ Văn đạt kết quả cao. Cảm ơn những bạn đã quan tâm theo dõi!
